Handboek rechten klaren:De vermogensrechten
Onder de vermogensrechten van de auteur vallen:
- het reproductierecht;
- het distributierecht;
- het recht van mededeling en terbeschikkingstelling aan het publiek.
Het reproductierecht
Onder het reproductierecht verstaan we:
- het verveelvoudingingsrecht in de enge zin;
- het adaptatie- of bewerkingsrecht;
- het vertalingsrecht;
- het volgrecht bij werk van beeldende kunstenaars.
Het distributierecht
Onder het distributierecht verstaan we:
- het recht om een werk op de markt te verspreiden;
- het verhuur en uitleenrecht.
Het recht van mededeling en terbeschikkingstelling aan het publiek
Bij het publiek mededelingsrecht (bijvoorbeeld het publiek afspelen en vertonen van muziek en films) en het publiek terbeschikkingstellingsrecht (het ter beschikking stellen via het internet, via on demand-diensten ...) is het openbare karakter een basisvoorwaarde. Alleen uitvoeringen en mededelingen met een openbaar karakter vallen onder het exclusieve gezag van de auteur. Het volstaat dat een aantal personen het werk kunnen waarnemen. Deze waarneming dient niet op één plaats te gebeuren (bijvoorbeeld bij radio of televisie), noch op hetzelfde ogenblik (bijvoorbeeld bij internet). Of de personen het werk daadwerkelijk waarnemen is niet relevant. Zowel voor een uitvoering door uitvoerende kunstenaars als voor een mededeling of terbeschikkingstelling via technische hulpmiddelen is een toestemming van de auteur vereist.
Deze toestemming is vereist voor elke publieke mededeling of terbeschikkingstelling. Er zijn echter enkele uitzonderingen in het publiek mededelingsrecht en het publiek terbeschikkingstellingsrecht:
- de (gratis) privévertoning in familiekring;
- de privévertoning als schoolactiviteit.
De materiële raadpleging van het object (bijvoorbeeld van een boek, foto’s of partituren) valt niet onder de bescherming van het publiek mededelingsrecht of het reproductierecht. Bij het afspelen van geluids- en audiovisuele werken is er echter wel sprake van publieke mededeling. Ook bij online consultatie via internet is de terbeschikkingstelling een publieke mededeling, die bovendien wordt gevolgd door een reproductie bij de eindgebruiker (er wordt immers een kopie opgeslagen in de cache van de browser van de gebruiker).