Handboek rechten klaren:Overdracht van vermogensrechten aan de opdrachtgever of werkgever

Uit Cultureel Erfgoed Standaardentoolbox
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Voor werken gemaakt in opdracht blijft de uitvoerende auteur de auteursrechthebbende, behalve wanneer de opdrachtgever het ontwerp bedacht én het werk onder zijn leiding en toezicht tot stand kwam. Een overdracht naar de opdrachtgever of werkgever kan enkel betrekking hebben op de vermogensrechten die toebehoren aan de auteur, niet op de morele rechten. De morele rechten blijven steeds bij de auteur, zelfs bij een overdracht van de vermogensrechten.

Tenzij bij de creatie van software en sommige databanken bestaat er géén automatische overdracht van het auteursrecht van de auteur aan zijn werkgever. Dit betekent dat de auteursrechten van werknemers en ambtenaren enkel worden overgedragen aan hun werkgever als deze overdracht uitdrukkelijk is voorzien in het arbeidscontract, het statuut van de ambtenaar of een afzonderlijke overeenkomst. Als dit niet het geval is, worden de auteursrechten niet overgedragen. Een overdracht is bovendien slechts mogelijk als het werk door de auteur daadwerkelijk is gecreëerd in het kader van de arbeidsovereenkomst of het statuut. Werken die bijvoorbeeld door de werknemer of ambtenaar zijn gecreëerd in zijn vrije tijd, vallen hier niet onder.

Er bestaat geen exploitatieplicht voor de werkgever; de werkgever kan met andere woorden vrij beslissen of hij de overgedragen rechten van werknemer of ambtenaar al dan niet zal exploiteren. Er is ook geen verplichting om per exploitatiewijze de vergoeding, reikwijdte en duur te bepalen. De overdracht kan dus via zeer algemeen geformuleerde clausules geregeld worden. Een overdracht van rechten betreffende nog onbekende exploitatiewijzen is mogelijk, maar slechts geldig als ze uitdrukkelijk is bedongen en aan de overdracht een aandeel is gekoppeld in de door die exploitatie gemaakte winst. Een overdracht van rechten betreffende toekomstige werken is mogelijk zonder beperking in tijd en zonder beperking qua genre; het is dus mogelijk om de rechten over te dragen op alle werken die de auteur (werknemer of ambtenaar) creëert tijdens de uitvoering van zijn arbeidsovereenkomst of statuut.

Ook voor werken die worden gecreëerd in opdracht geldt een dergelijke regeling. De voorwaarden voor een overdracht van de vermogensrechten bij een werk op bestelling zijn:

  • de opdrachtgever oefent een activiteit uit in de niet-culturele sector of in de reclamewereld;
  • het bestelde werk moet voor die activiteit zijn bestemd;
  • de overdracht van rechten moet uitdrukkelijk voorzien zijn.