Publicatie:LIDO metadataschema

Uit Cultureel Erfgoed Standaardentoolbox
Naar navigatie springen Naar zoeken springen


Samenvatting

Heb je, naast je archief of bibliotheek, een collectie museale objecten — en wil je de informatie erover op een duurzame manier toegankelijk maken via het web? Om data voor lange tijd toegankelijk en uitwisselbaar te maken, is het noodzakelijk om gestandaardiseerde en internationaal gedragen metadataschema’s te gebruiken voor het structureren van de data. EAD en MARC zijn breed toegepaste standaarden om archieven en publicaties te beschrij- ven. Voor objectencollecties is er echter een andere standaardstructuur van toepassing: LIDO (Lightweight Information Describing Objects).


Referentie
Titel LIDO-metadataschema (Voorkeurstitel)
Locatie META nummer 2016/1
Uitgever
Jaar van uitgave 2016
Rechten CC-BY-SA
Persistent ID


Waarom is het LIDO metadataschema vergelijkbaar met containers op een schip? Foto: NOAA’s National Ocean Service [CC-BY-SA-2.0], via Wikimedia Commons

Auteur

Alina Saenko (PACKED vzw)

Gestandaardiseerd metadataschema voor objectencollecties

Heb je, naast je archief of bibliotheek, een collectie museale objecten — en wil je de informatie erover op een duurzame manier toegankelijk maken via het web? Om data voor lange tijd toegankelijk en uitwisselbaar te maken, is het noodzakelijk om gestandaardiseerde en internationaal gedragen metadataschema’s te gebruiken voor het structureren van de data. EAD en MARC zijn breed toegepaste standaarden om archieven en publicaties te beschrij- ven. Voor objectencollecties is er echter een andere standaardstructuur van toepassing: LIDO (Lightweight Information Describing Objects).

== LIDO, CDWA Lite, museumdat en SPECTRUM LIDO is een xml-metadataschema voor het beschrijven en online toegankelijk maken van data over cultureel-erfgoedobjecten. Het is gebaseerd op CDWA Lite en museumdat en volgt de regels van SPECTRUM. Omdat LIDO eenvoudig en flexibel is opgebouwd, is het zeer bruikbaar voor beschrijvingen van verschillende types objecten, bv. kunst, architectuur, culturele geschiedenis en technologische geschiedenis.

Wrappers

Op het hoogste niveau vormen alle gegevens over een object een LIDO-record. In elke LIDO-record is er ruimte voorzien voor administratieve en beschrijvende gegevens in de vorm van zeven wrappers. Deze wrappers kun je beschouwen als zeven soorten containers waarin je data over één object veilig opgeborgen zitten en die per schip verscheept worden naar verschillende havens. In de havens zal het, door het gebruik van de gestandaardiseerde containers, voor het havenpersoneel meteen duidelijk zijn welke data zijn aangekomen. Op het schip kunnen van elk van de zeven types oneindig veel containers toegevoegd worden, afhankelijk van de hoeveelheid data die je over het object wil opnemen.

In de drie administratieve wrappers worden gegevens over het record zelf opgenomen, zoals bv. de rechten voor hergebruik. De andere vier wrappers zijn bedoeld voor beschrijvende gegevens over het object zoals identificatiegegevens (bv. titel of afmetingen), objectclassificatie, relaties tot andere objecten en events (gebeurtenissen). De event wrapper is bijzonder interessant. Hij is zeer generiek en biedt de mogelijkheid om verschillende beschrijvingsgegevens over een object op eenzelfde manier te structureren in de vorm van gebeurtenissen uit de levensloop van het object. Dit geeft je de vrijheid om het volledige gamma aan feiten over hetzelfde object, zoals de vervaardiging, aanwerving, restauratie of bibliografie, op een overzichtelijke manier naast elkaar in hetzelfde record op te nemen.

Binnen elke wrapper worden stukjes data en feiten opgevangen in elementen. Er zijn elementen voor o.a. dateringen, personen, plaatsnamen en concepten. Voor elke element kan je verschillende attributes definiëren zoals bijvoorbeeld de taal van data die je in zo’n element plaatst. Op die manier ondersteunt LIDO het in eenzelfde record naast elkaar opnemen van meertalige beschrijvingen van objecten.

Verzekeren van uitwisselbaarheid en toegankelijkheid

Om je data in LIDO te structureren, dien je een vertaling – een mapping – te maken van de oorspronkelijke structuur van je gegevens naar LIDO xml-bestand. De regels voor de vertaling zijn beschreven in de LIDO-specificatie[1] die je helpt om je data in de juiste containers te plaatsten. De afgewerkte LIDO records kan je dan publiceren op je eigen website of thematische, cross-domain, regionale of internationale portaalwebsites (zoals bv. Europeana) die met LIDO xml kunnen werken. Het voordeel is dat je niet voor elke portaal telkens opnieuw je data moet mappen naar een niet-gestandaardiseerd metadataschema. Het gebruik van een standaardstructuur zoals LIDO verzekert dus uitwisselbaarheid en toegankelijkheid van de informatie die je over je collectie online wenst te publiceren.

Voetnoten