Publicatie:Handleiding Filezilla voor SODA

Uit Cultureel Erfgoed Standaardentoolbox
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Benodigdheden

Wat?

FileZilla is open source software voor Windows, Linux en OSX die binnen SODA kan worden gebruikt voor de fysieke archiefoverdracht, wanneer deze via een netwerk verloopt.

  • Met de FileZilla Server kan je zelf een FTP server maken op een computer met netwerktoegang. Deze tool installeer je op de quarantainecomputer.
  • Met de FileZilla Client kan je vanop een andere computer verbinding maken met een FTP server. Deze tool installeer je bij de overdrager.

Waarom?

Wanneer je archieven wil overdragen via het internet, heb je een server nodig. FileZilla maakt het opzetten van zo'n server mogelijk. Het overdragen gebeurt op deze manier gecontroleerd en gedocumenteerd.

Wanneer?

Het gebruiken van deze tool komt in SODA aan bod tijdens de fysieke overdracht.

Hoe?

FileZilla Server: installatie (Windows)

  • Surf naar https://filezilla-project.org/
  • Klik in de linker kolom onder de "FileZilla Server" op "Download".
  • Klik op de knop "Download now". Wanneer het downloaden niet automatisch start, klik dan op "direct link" in de nieuw geopende pagina.
  • Klik op "uitvoeren" of op "opslaan".
  • Het programma wordt nu gedownload. Wanneer je voor de optie "opslaan" hebt gekozen, ga dan naar de gekozen bestandslocatie en dubbelklik op het exe-bestand wanneer het downloaden voltooid is.
  • Vervolgens start de installatieprocedure:
    • Lees en accepteer de gebruiksovereenkomst.
    • Kies vor de standaard installatie: selecteer "standard" in het dropdown menu. Klik op "next".
    • Kies de plaats waar je het programma wil opslaan. Klik op "next".
    • Kies de optie "install as a service started by Windows (default)".
    • Laat in hetzelfde scherm de standaardwaarde voor de poort (14147) onveranderd.
    • Laat "start server after setup completes" aangevinkt. Klik op "next".
    • Selecteer in het dropdown menu "Start Manually" en laat "start interface after setup completes" aangevinkt. Klik op "install".
    • Klik na afloop van de installatie op "close".

Wanneer je FileZilla wil opstarten, zie je een scherm "Connect to server". Wanneer je voor het eerst opstart, klik dan meteen op "OK" zonder de gegevens in de velden aan te passen.

FileZilla Server: gebruik

Voorzie vooraleer je FileZilla begint te gebruikt, een locatie waar je de ontvangen bestanden wil opslaan.

  • Maak bijvoorbeeld een map "FTP" aan, met daaronder een map "Archiefoverdrachten".
  • Vóór elke overdracht maak je hierbinnen een map met het overdrachts- of archiefnummer als mapnaam.

Wanneer je FileZilla een eerste maal opstart, moeten eert de juiste instellingen worden ingegeven:

  • Open FileZilla
  • Klik op "Edit" en vervolgens op "Settings". Door in het nieuw geopende scherm op "directory" te klikken, kan je verschillende soorten instellingen aanpassen.
    • "General Settings"
      • De standaardwaarden mogen behouden blijven.
    • "Welcome Message"
      • Hier kan je bepalen welk bericht de gebruikers te zien krijgen wanneer ze inloggen.
      • Vul het tekstveld in naar keuze.
      • Je kan dit bericht best kort en zakelijk houden, bijvoorbeeld: "Welkom op de server van [organisatie]".
    • "IP bindings"
      • Hier kan je bepalen aan welke IP-adressen op je server de FileZilla Server gelinkt zal worden.
      • Standaard staat hier een "*", dit wil zeggen dat het aan alle IP-adressen gebonden wordt. Dit mag behouden blijven, vermits je quarantainecomputer een omgeving in quarantaine is.
    • "IP filter"
      • Dit is bedoeld om specifieke IP-adressen te blokkeren.
      • Deze optie hoef je alleen te gebruiken wanneer je specifieke probleemgebruikers wil uitsluiten.
    • "Passive mode settings"
      • Dit mag ongewijzigd blijven.
    • "Security settings"
      • Dit mag ongewijzigd blijven.
    • "Miscellaneous"
      • Dit mag ongewijzigd blijven.
    • "Admin Interface Settings"
      • Dit mag ongewijzigd blijven.
      • Kies best een nieuw paswoord:
        • Vink "change admin password" aan
        • Vul het nieuwe paswoord tweemaal in
    • "Logging"
      • Vink "enable logging to file "aan. De logs vind je in de FileZilla installatiefolder, in een map genaamd "logs" (standaard: C:\ProgramFiles(x86)\FileZillaServer\logs). Deze bestanden kan je als metadata toevoegen aan de SIP-container.
      • Voor de overige instellingen mogen de standaardwaarden behouden blijven.
    • "Filetransfer compression"
      • Dit mag ongewijzigd blijven.
    • "SSL/TLS settings"
      • Dit mag ongewijzigd blijven.
    • "Autoban"
      • vink "enable Autoban" aan om hacken te voorkomen.
      • Laat de overige instellingen in dit scherm ongewijzigd.
    • Klik op "OK"
  • De volgende keer dat je FileZilla wil starten, zal je je nieuwe wachtwoord moeten ingeven.


Vervolgens definieer je voor al je gebruikers een aantal voorwaarden. Hiervoor creëer je een "groep":

  • Klik op "edit" en vervolgens op "groups".
  • Klik op "Add" om een nieuwe groep aan te maken.
    • Voeg een naam in voor deze groep en klik op "OK".
  • Ook hier kan je navigeren door een directory van instellingen:
    • "General"
      • Blijft ongewijzigd.
    • "Shared folders"
      • Hier bepaal je tot welke mappen de gebruikers toegang krijgen.
      • Klik in het midden van het venster op "Add" om een map toe te voegen.
        • Ga via de directory list naar de locatie van de map waarin je de overdrachten via FTP wil opslaan.
        • Selecteer deze map en klik op "OK".
        • Deze map is nu de "Home Directory" voor deze groep.
      • Vervolgens pas je de volgende instellingen toe:
        • vink "Read" aan
        • alle andere opties uitvinken
    • "Speed limits"
      • Blijft ongewijzigd.
    • "IP filter"
      • Blijft ongewijzigd omdat het quarantainecomputer een omgeving in quarantaine is.


Wanneer je een overdrager toegang wil verlenen tot je FTP server, moet je een nieuwe gebruiker aanmaken:

  • Klik op "edit" en vervolgens op "users".
  • Klik op "add" om een gebruiker aan te maken.
    • Kies een naam voor de gebruiker. Dit is de naam van de archiefoverdragende instantie of persoon.
    • Geef aan in welke groep deze gebruiker terecht zal komen. Dit is de groep voor archiefoverdragers die je eerder definieerde.
    • Klik op "OK".
  • Vervolgens pas je voor deze gebruiker de instellingen aan.
    • Bij opties waarvan het aan te vinken vakje is ingekleurd, erft de gebruiker de instellingen van de groep. Deze kunnen naar wens worden gewijzigd op niveau van de individuele gebruiker.
    • "General"
      • Vink "Password" aan en bepaal een paswoord voor de nieuwe gebruiker. Dit paswoord zal je later aan de gebruiker doorgeven.
      • Laat de overige instellingen ongewijzigd.
    • "Shared folders"
      • Geef deze gebruiker binnen de "Home Directory" toegang tot de map die je specifiek voor deze archiefoverdracht hebt voorzien.
        • Klik hiervoor op "Add" in het midden van het venster.
        • Zoek en selecteer de map in de directory.
        • Klik op "OK".
      • Geef de gebruiker binnen deze map de nodige rechten om het archief in de map te plaatsen.
        • Onder "Files": "Read", "Write" en "Delete" aanvinken; "Append" uitvinken
        • Onder "Directories": alles aanvinken
      • Om de gebruiker van de "Home Directory" naar de eigen map te laten navigeren, stel je een "alias" in.
        • Klik met je rechter muisknop op de geselecteerde bestandslocatie in de lijst onder "Shared Folders" en selecteer vervolgens "Edit Aliases".
        • Nu kan je een alias vrij invoeren.
        • Geef deze bij voorkeur een gelijkaardige naam als de map waarnaar je linkt. Het is essentieel dat de alias wordt voorafgegaan door een schune streep of "forward slash".
        • Klik op "OK".
    • "Speed Limits"
      • Dit blijft ongewijzigd.
    • "IP filter"
      • Dit blijft ongewijzigd.
  • Klik op "OK"


Vervolgens deel je de gebruikersnaam en het wachtwoord mee aan de archiefoverdrager en assisteer je deze bij de installatie van een FTP Client (zie hieronder).

FileZilla Client: installatie (Windows)

  • Surf naar https://filezilla-project.org
  • Klik op "Download Filezilla Client"
  • Klik in de "Client Download"-pagina op "Download Now". Wanneer het downloaden niet automatisch start, klik dan op direct link bovenaan de nieuw geopende pagina.
  • Klik op "uitvoeren" of op "opslaan".
    • Het bestand wordt nu gedownload.
    • Indien je hebt gekozen voor "opslaan", dubbelklik dan na het downloaden op het gedownloade bestand in de gekozen bestandslocatie.
  • Lees en accepteer de gebruikersovereenkomst en klik op "OK".
  • Klik binnen de "Sourceforge installer" achtereenvolgens éénmaal op "Next" en tweemaal op "Accept". Hierna wordt de software gedownload en begint de installatie.
  • "Installation options"
    • Selecteer "Only for me" en klik op "Next".
  • "Choose components"
    • Vink alle opties aan en klik op "Next".
  • "Choose file location"
    • Klik op "Next" tenzij je de bestandslocatie wil wijzigen. Standaard worden alle bestanden geïnstalleerd onder C:\ProgramFiles(86x)\FileZillaFTPClient
  • "Choose Start Menu Folder"
    • Klik op "Install"
  • Wacht totdat de installatie voltooid is en klik op "Finish".

FileZilla Client: gebruik

Wanneer je FileZilla opent, zie je verschillende velden. Hier wordt de interface toegelicht:

  • Bovenaan zie je het klassieke menu: "Bestand", "Bewerken", "Beeld", ...
  • Hieronder vind je een aantal knoppen die fungeren als snelkoppelingen naar bepaalde opties.
  • Onder het menu is er een werkbalk "Snelverbinding". Deze wordt gebruikt om snel verbinding te maken met servers waar je reeds eerder mee verbonden bent geweest.
  • Onder de werkbalk "Snelverbinding" bevindt zich een leeg wit veld. Dit is de "message log". Hier wordt weergegeven waar de tool mee bezig is, de zogenaamde "system events".
    • Bijvoorbeeld: wanneer een bestandsoverdracht begint of eindigt.
  • Onder de "message log" staan vier vensters:
    • De linkse vensters ("lokale site") geven de directory en de bestanden van het lokale systeem weer. Dit is de computer van de overdrager.
    • De rechtse vensters ("externe site") geven de directory en de bestanden weer van de server waarmee de Client verbonden is. Dit is de server waarop de bestanden moeten overgedragen worden (de quarantainecomputer). Alleen de mappen waartoe de gebruiker toegang heeft gekregen - zoals ingesteld met de FileZilla Server), worden weergegeven.
  • Onderaan bevindt zich de wachtrij, waarin bestanden worden weergegeven die nog moeten worden overgedragen.


Verbinding maken met een server:

  • Klik op "Bestand" en vervolgens op "Sitebeheer".
  • Klik op "Nieuwe Site". Onder "Mijn Sites" verschijnt een nieuwe site. Geef deze een naam naar keuze.
  • Voer een aantal gegevens in onder het tabblad "Algemeen"
    • "Host": hier vul je het IP-adres van de archiefinstelling in.
    • "Poort": Wanneer je de poort niet hebt aangepast tijdens het configureren van de FileZilla Server, dan hoef je in dit veld niets in te vullen. De tool gebruikt de standaard poort (21).
    • "Inlogtype": Selecteer hier "Normaal".
      • Vul de gebruikersnaam in (zie FileZilla Server).
      • Vul het wachtwoord in (zie FileZilla Server).
    • Klik op "Verbinden".
  • De Client zal nu verbinding maken met de server.


Nu de verbinding is gemaakt, kunnen de bestanden worden overgedragen:

  • Ga naar de bestandslocatie van het over te dragen archief via de directory onder "Lokale site".
  • Selecteer in deze directory de archiefmap. In het onderstaande scherm zie je de bestanden die in de geselecteerde map zitten.
  • Kopieer de map naar de "externe site"
    • ofwel door de bestandsmap van links naar rechts te slepen,
    • ofwel door te dubbelklikken op de bestandsmap die je wil overzetten.
  • De bestanden worden nu naar de server gekopieerd. De tijd die hiervoor nodig is, hangt onder andere af van de grootte van de bestanden.

Opgelet!

De verbinding tussen de Client en de server kan in de weg worden gestaan:

  • door een firewall. Je kan de firewall tijdelijk uitschakelen. Raadpleeg hiervoor de specifieke gebruiksinstructies.
  • doordat de FileZilla server is geïnstalleerd op een verbinding met een privaat IP-adres. Hier is geen gebruiksvriendelijke oplossing voor. Je hebt een publiek IP-adres nodig.

Meer lezen?

https://wiki.filezilla-project.org/Documentation

http://mgt.buffalo.edu/files/internal/FileZilla.pdf

http://www.siteground.com/tutorials/ftp/filezilla.htm