Publicatie:De netwerkschijf, geen gewone harde schijf

Uit Cultureel Erfgoed Standaardentoolbox
Naar navigatie springen Naar zoeken springen


Samenvatting

Vandaag worden we steeds vaker geconfronteerd met gedeelde schijven, ook gekend als “netwerkschijf”, al circuleren er nog vele andere namen voor. Het belangrijkste voordeel van een netwerkschijf is dat alle documenten vanop deze ene plaats voor iedereen toegankelijk zijn. Achter al dit gebruiksgemak gaat natuurlijk heel wat technologie schuil.


Referentie
Titel De netwerkschijf

geen gewone harde schijf (Voorkeurstitel)

Locatie META nummer 2015/9
Uitgever
Jaar van uitgave 2015
Rechten CC-BY-SA
Persistent ID


Auteur

Pieter De Praetere (PACKED-medewerker)

Netwerkschijf

Een typische NAS-opstelling. De NAS deelt de schijven sda1 en sda2 via het SMB-protocol (groene lijnen) met “My Computer”, die ze kent als X: en Y:. SMB loopt via het blauwe netwerk over de router. Deze router is verbonden met de modem en het internet.

Vandaag worden we steeds vaker geconfronteerd met gedeelde schijven, ook gekend als “netwerkschijf”, al circuleren er nog vele andere namen voor. Het belangrijkste voordeel van een netwerkschijf is dat alle documenten vanop deze ene plaats voor iedereen toegankelijk zijn. Achter al dit gebruiksgemak gaat natuurlijk heel wat technologie schuil.

Het fenomeen van de netwerkschijf bestaat uit verschillende onderdelen; het netwerk en de schijf. Er is vanzelfsprekend het netwerk dat wordt aangestuurd door een router en verbonden is met het internet via een modem. De netwerkschijf wordt aangesloten op de router, maar om veiligheidsredenen is het een “best practice” om de schijf enkel in het interne netwerk te tonen en niet aan het internet.

Fileserver

Een netwerkschijf is echter meer dan alleen een harde schijf. Netwerkschijven zitten ingebouwd in servers waarvan we twee types onderscheiden: enerzijds servers die enkel opslagruimte beschikbaar stellen binnen het netwerk, en anderzijds servers die worden ingezet voor meerdere taken (e-mail, web hosting en “netwerkschijven”). Het eerste type server, een fileserver, wordt ook wel een NAS (Network-attached Storage) genoemd.

NAS

Als gedeelde schijf is een NAS vrijwel onmisbaar. Alle documenten worden centraal opgeslagen en iedereen kan ze eenvoudig bewerken en bekijken. Een NAS kan echter niet worden gelijkgesteld aan een back-upsysteem. Een NAS beschermt namelijk wel tegen het verlies van of virussen op een laptop, maar niet tegen dataverlies als dusdanig. Een NAS moet dus ook altijd geback-upt worden. Het is wel veel eenvoudiger om een reservekopie van alle documenten te maken vanop NAS dan van een verzameling laptops. De reden hiervoor is dat een NAS een centraal systeem is dat steeds beschikbaar is.

Protocollen

Het delen van de schijven gebeurt via een protocol[1]. Veruit het vaakst gebruikt voor een NAS zijn SMB/CIFS, AFP en NFS. SMB/CIFS is ontwikkeld door Microsoft en wordt ondersteund door Mac OS X, iOS en Linux, AFP wordt enkel gebruikt voor Apple-schijven en NFS is relatief zeldzaam wordt enkel gebruikt voor Unix. Het communiceren via een protocol is de taak van de ‘fileserversoftware’. Omdat SMB/CIFS veruit het meest courant gebruikte protocol is, wordt op de meeste NAS-systemen het open-sourcepakket Samba geïnstalleerd. Een uitzondering hierop zijn de op Windows-gebaseerde systemen. Op de computer van de gebruiker (de ‘client’) moet meestal geen bijkomende software geïnstalleerd worden en kunnen de gedeelde schijven eenvoudig gekoppeld worden.

Bestandssysteem en indeling van de harde schijven

Een NAS-systeem beschikt vaak over een specifiek besturingssysteem (bv. FreeNAS). Met het oog op veilige en duurzame opslag van data, gebruiken het bestandssysteem[2] en de indeling van de harde schijven veelal RAID[3] en specifieke bestandssystemen (ZFS, ext4 of btrfs). De keuze voor het al dan niet gebruik van deze technologie wordt gemaakt door de fabrikant. Als je meer controle willen hebben, is het echter ook mogelijk om zelf een NAS-systeem te bouwen[4].

Aankoop

Een NAS-server kan off-the-shelf gekocht worden bij grote fabrikanten zoals Synology, Netgear, Western Digital en Seagate. Een goede NAS kost minstens €200. Alles onder dat bedrag is ofwel een goed NAS-systeem waarbij nog geen schijven zijn ingebouwd (die kosten minstens €60 per stuk), ofwel een matig NAS-systeem met zeer beperkte opslagcapaciteit (1TB). Afhankelijk van de benodigde opslagruimte kan de prijs oplopen tot boven €1000.

Voetnoten

  1. Laag 7 in het OSI-model.
  2. Een bestandssysteem (“filesystem”) vormt een laag tussen de opslaghardware en het besturingssysteem die de opgeslagen data structureert. Voorbeelden zijn NTFS, FAT32 en ext4.
  3. Redundant Array of Independent Disks. Dit laat toe om verschillende harde schijven te combineren in een groter geheel(striping), een redundant geheel (mirroring en parity), of een combinatie van beide (de meeste courante praktijk).
  4. Zoals bij eigen NAS van PACKED vzw, waarbij gebruik gemaakt is van Ubuntu, Samba en ZFS.